Chillen in Chili: Hitte-kerst en zalig Paaseiland

Na een dubieuze grensovergang in Bolivia kwam ik op 23 december, vlak voor kerst, aan in San Pedro de Atacama, een schattig toeristisch dorpje vol kleine witte hutjes, mídden in de woestijn in het uiterste noorden van Chili. Op de grote kerstboom op het marktplein na was hier weinig kerstigs te bekennen en ook het klimaat (30-40 graden met volle zon en een lading zand bij elke hap lucht) droeg niet echt bij aan het kerstgevoel. Desondanks was het erg gezellig in het hostel en werd er wel een “kerstdiner” georganiseerd, wat in dit geval bestond uit grote lappen vlees op de barbecue, in combinatie met een flinke lading alcohol. Mij hoorde je niet klagen, maar ik heb wel eens verfijndere diners meegemaakt.

Leuk feitje #1: Na drie maanden weet ik dat barbecues in Zuid-Amerika doorgaans puur uit vlees bestaan. Stokbrood, groenten, salades en sauzen moet je er zelf maar bij bedenken.

Zoals verwacht werd deze kerstavond een latertje en als gevolg heb ik de ochtend van eerste kerstdag lekker in bed doorgebracht (al puzzelend aan de bekende Dr. Denker-kerstpuzzel want ook vanaf hier moest die traditie natuurlijk worden voorgezet. En we hebben ‘m af gekregen!)

‘s Middags was er zowaar wat sportiviteit! Een groep Brazilianen had het plan opgevat om fietsen te huren en hoewel mijn maag nog een beetje tegenstribbelde ben ik toch met ze meegegaan. Gelukkig maar want het was een prachtige (wel warme) fietstocht door de ruige woestijn en nauwe gangen van de Cebrada del Diablo. ‘s Avonds volgde op aanraden van anderen nog een stargazingtour maar door de felle maan was er helaas weinig te zien en daarnaast viel ik half in slaap (slechte planning op een brakke dag..)

Tweede kerstdag kennen ze hier niet, gewoon business as usual. Ook voor mij met een flinke reis naar Santiago op het programma. Aangekomen in de Chileense hoofdstad viel me al meteen op hoe modern alles eruit zag (eigenlijk net als in Lima). De grote flats, groene parken, mooie boulevards en goede infrastructuur met het bekende “proxima estacion” in de metro deden me denken aan Barcelona. Helaas geldt dat ook voor de prijzen (in het hele land overigens).

Na een drietal leuke dagen, voornamelijk gevuld met free walking tours (beste concept ooit), vertrok ik op de tweenalaatste dag van 2017 richting de kustplaats Valparaíso. Naast de vele gekleurde huizen, uitzichtpunten en lifttreintjes is deze plaats vooral bekend om de grootste vuurwerkshow van Zuid-Amerika (claimt men..) die hier de eerste minuten van het nieuwe jaar altijd gehouden wordt. En daar moest ik natuurlijk bij zijn.

Leuk feitje #2: Het Chileense congres zat vroeger in Santiago maar is verhuisd naar Valparaíso. De leden zijn echter in Santiago blijven wonen en dit kost de staat miljoenen pesos aan reiskostenvergoeding per jaar. Daarom wil de meerderheid van de Chilenen dat het congres weer terug naar Santiago komt.

Vanwege de grote belangstelling hangt er nogal een prijskaartje aan het gemiddelde hostelbed (voor oudjaarsnacht vervier-/vijf-/zesdubbelen de prijzen) en om het nog enigszins in toom te houden koos ik voor de goedkoopst beschikbare optie en zo kwam ik terecht bij het Muffin hostel.
Dit was één van de interessantste slaapplekken van mijn reis tot nu toe. Het bleek namelijk niet zozeer een hostel, maar meer een gedeeld (studenten)huis, met een hoop zooi, een gammel dakterras waar een drietal katten en een konijn rondliepen, blowende eigenaars, gratis huisgemaakte sangria voor alle gasten en (deels als gevolg van dat laatste) bovenal een erg gezellige sfeer.

Leuk feitje #3: In de supermarkt in Valparaíso hadden ze Old Amsterdam kaas!!!!!! En het was ook nog in de aanbieding. Als er iets was wat ik miste van thuis, was het wel Nederlandse oude kaas (sorry pa/ma, kaas=baas) dus van deze vondst werd ik erg gelukkig en ik ben misschien nog wel een keer terug gegaan voor een tweede aankoop… :D

Op oudjaarsdag werd er een groot diner georganiseerd waarbij iedereen een gerecht bereidde en zo ontstond er een enorm buffet vol lekkere hapjes. De eerste biertjes werden aan het begin van de middag al aangebroken en tegen de tijd dat we ons richting het vuurwerk begaven kon de helft van de groep al niet recht meer lopen. Ik heb dan ook slechts vage herinneringen van de show zelf (gelukkig wel filmpjes) maar een geweldige avond en nacht was het zeker.

Saillant detail #1: Onze champagnefles was ruim voor 00:00 uur al gesneuveld. Erg jammer.

Ook nieuwjaarsdag was erg vermakelijk omdat de studentenhuisvibe van het hostel volledig tot uiting kwam met mensen die nog halfdronken aan het ontbijt verschenen en bedden die het grootste gedeelte van de dag gevuld bleven. Voor het avondeten heb ik zowaar mijn bed verlaten (dat is de afgelopen 5 jaar nooit voorgekomen op 1 januari..) en hebben we met een grote groep gedineerd op een dakterras met prachtig uitzicht over de vele heuvels van Valparaíso, een waardig ‘laatste avondmaal’.

Eenmaal terug in Santiago was het tijd om inkopen te doen voor mijn vlucht. Omdat alle boodschappen ter plekke ingevlogen moeten worden is het voordeliger om zelf een grote lading voedsel mee te nemen en zo stond ik bij de kassa met een weekvoorraad aan eten. Een dag later, in alle vroegte, stond ik met dezelfde voorraad te trappelen bij de incheckbalie. Omdat Zuid-Amerika na drie maanden al een beetje mijn thuis begon te worden, voelde dit als op vakantie gaan binnen mijn vakantie. Zeker omdat ik me na de vele nachtbussen nu weer een keertje via de lucht mocht gaan verplaatsen.

Een 5 uur durende, iets te luxe vlucht (met gratis eten, films en spelletjes) later stond ik met beide benen aan de grond van een eiland dat doorgaat als de meest geïsoleerde plek op aarde, mídden in de Grote Oceaan: Paaseiland, of zoals de inheemse bevolking het noemt, Rapa Nui. Hier, op een vliegveld nog kleiner dan dat van Eelde, werd ik opgewacht, kreeg ik een traditionele bloemenkrans en werd ik zo ingewijd als tijdelijke eilandbewoner.

Leuk feitje #4: De eerste naam die aan het eiland gegeven werd, was daadwerkelijk Paaseiland (Paasch-Eyland), op z’n Nederlands. Het eiland werd namelijk op paaszondag 1722 ontdekt door Jacob Roggeveen (en dat is ook de enige link met pasen)
(De inheemse bevolking had waarschijnlijk geen naam voor het eiland omdat het voor hun de hele wereld was, er wáren immers geen andere eilanden)

Sip detail #1: Ik heb hier nog geen enkel paasei gevonden.

De eerste middag heb ik Hanga Roa, het enige dorpje op het eiland, verkend, dat zo ongeveer bestond uit één kerk, twee banken, een apotheek, een postkantoor, slechts enkele supermarktjes en verder horeca en autoverhuurbedrijven. Ook de eerste Moai heb ik aan de kust mogen aanschouwen, erg indrukwekkend.

Leuk feitje #5: Paaseiland is met 164 km2 ongeveer zo groot als Texel. En qua gemoedelijkheid voelde het ook wel een beetje als een waddeneiland, alleen dan met tropische temperaturen. Echter ligt Paaseiland niet op een half uur varen van Den Helder maar op liefst 3700 km (twee weken varen) van de Zuid-Amerikaanse kust.

De dagen erop ben ik samen met een Chileense jongen uit het hostel gelift naar playa Anakena, een prachtig strand vol palmbomen, heb ik met drie Franse vrouwen een auto gehuurd om het eiland te verkennen en vele ahu (platformen) met moai (beelden) te bewonderen en heb ik één van de drie grote vulkanen beklommen, met een zompig maar mooi moeras in de krater.

Leuk feitje #6: één van de drie Fransen was een kok en dat is zo ongeveer het beste gezelschap dat je kan hebben in een hostel. Die avond aten we heerlijke vers gevangen en bereide vis.

Leuk feitje #7: Het is niet met zekerheid te zeggen welk doel de beelden hadden. Sommige beweren dat het de voorouderen voorstelden die smeken om vruchtbaarheid, anderen zien ze als bewakers van de dorpen. Vast staat wel dat alle moai landinwaarts gericht waren (niet met gezicht richting zee).

Leuk feitje #8: Het grootste mysterie blijft de vraag hoe de loodzware beelden van de groeve naar hun plek verplaatst werden. En wanneer je hun grootte met eigen ogen aanschouwt vraag je je inderdaad af hoe dat in godsnaam mogelijk is geweest zonder het gebruik van kranen.

Niet zo leuk feitje #1: De beschaving van Paaseiland is in zijn laatste jaren volledig ten onder gegaan als gevolg van tekort aan grondstoffen en hongersnood. Bij deze oorlogen zijn helaas ook vele beelden gesneuveld en de enige Moai die nu overeind staan, zijn de afgelopen eeuw gerestaureerd.

Verder heb ik een zonsopgang en zonsondergang (erg mooi met moaibeelden op de voorgrond), een plaatselijke dansshow (springende en zingende halfnaakte mannen en vrouwen) en een kerkdienst mogen meemaken. Zeker de mis was erg bijzonder, bestaande uit een luidkeels maar onverstaanbaar zingend koor begeleid met gitaren, een pastoor met een enorme tooi en bloemenkrans en een soort inhaakmoment waarbij de hele kerk als een soort oktoberfest stond te hupsen.

Kortom: Paaseiland was een unieke beleving met zowel mooie natuur als een bizarre cultuur. Maar ook van de rest van Chili heb ik erg genoten. Nu op naar het land van biefstuk en tango, Argentinië!